Cykl Życia Technologii

ciąg dalszy pracy dyplomowej z zeszłego miesiąca

Metoda cyklu życia technologii – w swojej koncepcji – nawiązuje do przedstawionej wcześniej metody cyklu życia produktu. Metoda cyklu życia pozwala zbadać zdolność (przewagę) konkurencyjną przedsiębiorstwa w dziedzinie technologii, którą można mierzyć nowatorstwem i mistrzostwem stosowania technologii (uzyskiwanymi parametrami technicznymi).

Wyróżnia się rodzaje technologii związane z ich efektywnością, tj. zdolnością do obniżania kosztów, tworzenia produktu o wysokiej jakości i jego różnicowania, a więc pośrednio do generowania zysku:

  • technologie bazowe – szeroko stosowane w sektorze, dostępne o małej i słabnącej wartości konkurencyjnej;
  • technologie kluczowe – będące podstawą konkurencyjności wyrobów; mistrzowskie ich opanowanie jest kluczowym czynnikiem sukcesu; technologie kluczowe są silnie chronione;
  • technologie eksperymentalne – maja niewielkie zastosowanie; rokują jednak, że w przyszłości staną się technologiami kluczowymi i w związku z tym są również chronione przed konkurencj ą.

Przedsiębiorstwo posiada największą przewagę konkurencyjną w zakresie technologii, gdy dysponuje kluczową i eksperymentalną technologią, dzięki zapewnieniu w ten sposób pomyślnej przyszłości (rozwoju).

Inwestowanie w technologię w fazie schyłkowej nie przyczynia się do podniesienia jej efektywności, gdyż w tym okresie istnieją już nowe technologie o większej wartości konkurencyjnej.

Znajomość cyklu życia technologii ułatwia zaprojektowanie optymalnej strategii technologicznej (głównie dla firm zdywersyfikowanych). Polega to na takim zaplanowaniu cyklu inwestycyjnego w przedsiębiorstwie, aby mieć technologię kluczową, czyli młodą lub dojrzałą, ale jednocześnie inwestować część zysku w rozwój technologii eksperymentalnych i do końca wykorzystać technologie bazowe.

Rozwój technologii powinien iść w parze z rozwojem cyklu życia sektora. Jeżeli nie są one zgodne świadczy to o opóźnieniu (najczęściej) lub o przyspieszeniu procesów innowacyjnych w organizacji. Można mówić wtedy o występowaniu luki strategicznej.

Opierając się na cyklu życia technologii w danym sektorze i rozwoju sektora firma powinna określić swoją strategię inwestycyjną w tym zakresie.

Rys. 74. Cykl życia technologii i rozkład nakładów na nią.

Źródło: opr. własne na podst. Gierszewska G. Romanowska M. “Analiza strategiczna przedsiębiorstwa”, PWE, Warszawa 1997, s. 170-171

W procesie rozwoju różnych technologii należy poszukiwać i badać rozwijające się („raczkujące”) technologie; są one wtedy w fazie narodzin lub wczesnego rozwoju. W następnym okresie rozwoju technologii należy wybrać i inwestować w te technologie eksperymentalne, które rokują nadzieję na zastosowanie w praktyce; tym sposobem wchodzi ona w fazę dojrzałości stając się technologią kluczową w sektorze. W okresie swojego rozkwitu technologia przynosi dochód przewyższający nakład na nią. Następnie technologia wchodzi w okres schyłkowy, stając się w branży technologią podstawową (bazową), z której firmy powoli i selektywnie rezygnują w miarę wprowadzania nowych.

Największy wysiłek inwestycyjny powinien być skierowany na rozwijanie technologii kluczowej, a także na wykreowanie nowych technologii, które w przyszłości staną się kluczowymi.